Մեսրոպ Մաշտոց(Հետազոտական աշխատանք)
Մեսրոպ Մաշտոցը (361-440 թթ.) հայ վանական, գիտնական և մանկավարժ էր։ Նրան է վերագրվում հայոց այբուբենի հորինումը, որն աշխարհի հնագույն այբուբեններից է։ Մաշտոցը նաև բեղուն թարգմանիչ էր, և նա հայերեն թարգմանեց բազմաթիվ կարևոր կրոնական և աշխարհիկ գործեր։
Մաշտոցը ծնվել է Հայաստանի Հացիկ քաղաքում ազնվական ընտանիքում։ Նա լավ կրթություն է ստացել, վարժ տիրապետել է հայերենին, հունարենին և սիրիերենին։ Մաշտոցը նաև հմուտ հռետոր և գրող էր։
400-ական թվականների սկզբին հայոց թագավոր Վռամշապուհի կողմից Մաշտոցին հանձնարարվել է ստեղծել հայոց լեզվի նոր այբուբեն։ Մաշտոցը մի քանի տարի ճամփորդել և ուսումնասիրել է տարբեր այբուբեններ, և վերջապես ստեղծեց մի այբուբեն, որը հիմնված էր հունական այբուբենի վրա, բայց հավելյալ տառերով՝ ներկայացնելու հայոց լեզվի յուրահատուկ հնչյունները։
Հայոց գրերի գյուտը մեծ շրջադարձ էր հայոց պատմության մեջ։ Դա թույլ տվեց հայերին զարգացնել սեփական գրականությունն ու մշակույթը, օգնեց պահպանել հայոց լեզուն։ Մաշտոցը հայերեն է թարգմանել նաև կրոնական և աշխարհիկ բազմաթիվ կարևոր գործեր, որոնք հասանելի են դարձրել հայ ժողովրդին։
Մաշտոցը հայ հասարակության մեջ մեծ հարգանք վայելող դեմք էր։ Նա հայտնի էր իր խելքով, իր բարեպաշտությամբ, հայ ժողովրդին նվիրվածությամբ։ Մաշտոցը համարվում է հայոց պատմության ամենակարևոր դեմքերից մեկը և հայ եկեղեցու կողմից հարգվում է որպես սուրբ։
Մաշտոցի անձը նրա աշակերտ Կորյունը «Մաշտոցի կյանքում» նկարագրել է այսպես.
«Նա մեծ հավատի ու բարեպաշտ մարդ էր, միշտ ձգտում էր սուրբ կյանքով ապրել, նա նաև շատ խելացի և գիտուն մարդ էր, տիրապետում էր մի քանի լեզուների, Մաշտոցը բարի և գթասիրտ մարդ էր, և նա. նա միշտ պատրաստ էր օգնել ուրիշներին: Նա նաև շատ նվիրված մարդ էր և երբեք չէր հրաժարվում իր նպատակներից, նույնիսկ երբ կանգնած էր մեծ մարտահրավերների հետ»:
Մաշտոցի անձնավորությունն ակնհայտ է նաև նրա գրվածքներում։ Նա պարզ ու հակիրճ գրող էր, հայոց լեզվի խորը հասկացողություն ուներ։ Մաշտոցի գրվածքները լի են իմաստությամբ ու խորաթափանցությամբ, և դրանք շարունակում են ուսումնասիրվել ու վայելել հայությունն այսօր:
Մաշտոցն իսկապես ուշագրավ մարդ էր։ Եղել է գիտնական, թարգմանիչ, լեզվաբան և սուրբ։ Նա նաև մեծ հավատի, բարեպաշտության և կարեկցանքի տեր մարդ էր: Մաշտոցի ժառանգությունը հսկայական է, և նա այսօր էլ հայերի կողմից հարգվում է որպես հայոց պատմության կարևորագույն դեմքերից մեկը: