Աբիսողոմի կերպարը
Սկիզբ
«Մեծապատիվ մուրացկաններ» վեպը Հակոբ Պարոնյանի ամենանշանավոր երկերից է, որը հրատարակվել է 1880 թվականին: Այն դարձել է հայ երգիծական գրականության դասական օրինակ՝ ներկայացնելով 19-րդ դարի արևմտահայ հասարակության սոցիալական խնդիրները և բարոյական անկումը: Վեպի գլխավոր հերոսը Աբիսողոմ աղան է՝ հարուստ մարդ, ով Տրապիզոնից եկել է Կոստանդնուպոլիս կին գտնելու հույսով:
Հիմնամաս
Աբիսողոմ աղայի կերպարի միջոցով Պարոնյանը ցույց է տալիս, թե ինչպես է դրամը դառնում մարդու կյանքի միակ նպատակը և աղավաղում նրա բարոյական արժեհամակարգը: Նա պատրաստ է նույնիսկ անիմաստ փող ծախսել, միայն թե մարդիկ խոսեն իր հարստության մասին: Աբիսողոմի պարզամտությունից օգտվում են տարբեր մարդիկ՝ թերթի խմբագիր, քահանա, բանաստեղծ, բժիշկ և ուսուցիչ, ովքեր թեև կրթված են, բայց դարձել են շահամոլներ: Այս մարդկանց Պարոնյանը կոչում է «մեծապատիվ մուրացկաններ», քանի որ նրանք իբր հարգված մարդիկ են, բայց իրականում պարզապես խորամանկ մուրացկաններ:
Ամփոփում
Աբիսողոմ աղայի կերպարով Պարոնյանը քննադատում է ժամանակի հասարակությունը, որտեղ մարդիկ կարևորում էին միայն փողն ու հարստությունը: Նրա պատմությունը միաժամանակ և՛ ծիծաղելի է, և՛ տխուր, քանի որ ցույց է տալիս կրթված մարդկանց բարոյական անկումը հանուն նյութական շահի: Վեպի թեման շարունակում է մնալ արդիական, քանի որ այսօր էլ կան մարդիկ, ովքեր ապրում են միայն փողի համար՝ մոռանալով մարդկային իրական արժեքների մասին: