Չարենցը և աշխարհը
Եղիշե Չարենցը 20-րդ դարի հայ գրականության ամենափայլուն ներկայացուցիչներից մեկն է: Նրա ստեղծագործությունները արտացոլում են ոչ միայն հայ ժողովրդի պատմությունն ու մշակույթը, այլև համամարդկային արժեքները:
Չարենցը ծնվել և ապրել է բուռն ու ողբերգական ժամանակաշրջանում՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի, Հայոց ցեղասպանության, հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարի տարիներին: Այս իրադարձությունները մեծ ազդեցություն են ունեցել նրա աշխարհայացքի ու ստեղծագործության վրա: Չարենցի պոեզիան լի է հայրենասիրական, ազատատենչ ոգով, մարդասիրական ու համամարդկային գաղափարներով:
Միևնույն ժամանակ, Չարենցը եղել է իր ժամանակի զավակը և չի մնացել անտարբեր 20-րդ դարասկզբի համաշխարհային իրադարձությունների, հատկապես սոցիալիստական հեղափոխության նկատմամբ: Սակայն ժամանակի ընթացքում նա հիասթափվել է խորհրդային իրականությունից և դարձել ստալինյան բռնատիրության զոհ:
Չարենցը իր ստեղծագործություններում արծարծել է համամարդկային թեմաներ՝ սեր, կյանք, մահ, պայքար, ազատություն: Նրա պոեզիան հագեցած է փիլիսոփայական խորհրդածություններով մարդու գոյության, կյանքի իմաստի մասին: Դրանով իսկ Չարենցը դուրս է գալիս ազգային սահմաններից և դառնում համաշխարհային նշանակության բանաստեղծ:
Այսպիսով, Չարենցի ստեղծագործությունը մի կողմից խորապես ազգային է, մյուս կողմից՝ համամարդկային: Նա կարողացել է հայկական թեմաներն ու մոտիվները համադրել համաշխարհային գրականության լավագույն ավանդույթների հետ և ստեղծել անմահ գործեր, որոնք դարձել են հայ և համաշխարհային մշակույթի մաս: