Շնչառական շարժումներ

Շնչառական շարժումները վերաբերում են տարբեր տեսակի շարժումներին, որոնք ներգրավված են շնչառության և թոքերի մեջ գազերի փոխանակման մեջ: Շնչառության առաջնային շարժումներն են՝ ներշնչումը (ներշնչումը) և արտաշնչումը (արտաշնչում): Այս շարժումները վերահսկվում են շնչառական մկանների, առաջին հերթին դիֆրագմայի և միջքաղաքային մկանների կողմից: Ինհալացիայի ժամանակ դիֆրագմը կծկվում է և շարժվում դեպի ներքև, մինչդեռ միջկողային մկանները կծկվում են՝ պատճառ դառնալով կողոսկրի ընդլայնման։ Այս ընդլայնումը մեծացնում է կրծքավանդակի խոռոչի ծավալը, ինչը հանգեցնում է թոքերի ներսում ճնշման նվազմանը: Արդյունքում օդը թոքեր է քաշվում օդուղիներով՝ արտաքին միջավայրից։ Արտաշնչումը տեղի է ունենում, երբ շնչառական մկանները թուլանում են: Դիֆրագմը շարժվում է դեպի վեր, և միջքաղաքային մկանները թուլանում են, ինչի հետևանքով կողոսկրի չափը նվազում է: Սա նվազեցնում է կրծքային խոռոչի ծավալը, ինչը հանգեցնում է թոքերի ներսում ճնշման ավելացման: Բարձրացված ճնշումը ստիպում է օդը դուրս գալ թոքերից օդուղիներով և վերադառնալ շրջակա միջավայր: Կենսական հզորությունը վերաբերում է օդի առավելագույն քանակին, որը կարող է բռնի կերպով արտաշնչվել առավելագույն ինհալացիաից հետո: Այն թոքերի ֆունկցիայի չափանիշ է և ներկայացնում է թոքերի ընդհանուր հզորությունը: Կենսական կարողությունները որոշվում են մի քանի գործոններով, ներառյալ թոքերի չափը, շնչառական մկանների ուժը և թոքերի ընդհանուր առողջությունը: Կենսական կարողությունները կարող են տարբեր լինել անհատների միջև՝ ելնելով այնպիսի գործոններից, ինչպիսիք են տարիքը, սեռը, հասակը և ֆիզիկական պատրաստվածությունը: Այն սովորաբար չափվում է սպիրոմետր կոչվող սարքի միջոցով: Սպիրոմետրիայի թեստերը հաճախ կատարվում են թոքերի ֆունկցիան գնահատելու, շնչառական պայմանները ախտորոշելու, հիվանդության առաջընթացը վերահսկելու և բուժման արդյունավետությունը գնահատելու համար: Թոքերի կենսական հզորությունը կարևոր պարամետր է շնչառական համակարգի առողջության գնահատման համար և կարող է պատկերացում կազմել թոքերի հզորության և արդյունավետության վերաբերյալ: